දේශපාලනඥයන් සඳහා අවශ්‍ය අධ්‍යාපන සුදුසුකම් පවතින්නේ අවම මට්ටමක ය. මන්ත්‍රී පදවිවලට පමණක් නොව ජනපති පදවියට පවා අටවෙනි ශ්‍රේණිය සමත්වීම සෑහේ යැයි පවතින නීතිය විශ්වාස කරයි. ඇතැම් අය කියන්නේ මෙය අතීතයේ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ලබා ගත් අය සීමාසහිත වීම නිසා ඇති කර ගත් සම්මුතියක් බව ය. දැන් රටේ බහුතර ජනතාවක් ඉහළ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ලබන නිසා මේ තත්වයේ වෙනසක් ඇති විය යුතු බව ය.
මේ පිළිබඳ සංවාදය දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයට පමණක් නොව කළමනාකරණයට ද අදාළ ය. ඒ ආයතනයේ විවිධ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් බඳවා ගැනීම කළමනාකරුගේ ද කාර්යය වන නිසා ය. ඒ නිසා, මේ සමාජ කතිකාව අද අපි කළමනා කොළමට ද ගෙනාවෙමු.
ඕනෑම තනතුරක් සඳහා අවම අධ්‍යාපන සුදුසුකමක් අවශ්‍ය ය. ඕනෑ ම ආයතනයක, යම් තනතුරක් සඳහා සම්මත වී ඇති බඳවා ගැනීමේ පටිපාටිය තුළ, ඒ අවම සුදුසුකම දක්වා තිබේ.
අකුරු කියවන්නට අමාරු කෙනෙකුට පනතක් කියවා තේරුම් ගැනිම අපහසු ය. ඒ නිසා සාක්ෂරතාවය පාර්ලිමේන්තුවට යන අයට තිබිය යුතු යැයි සිතීම තර්කානුකූල ය. වෙන කෙනෙකු ලවා කියවා තේරුම් ගන්නට පුලුවන් නම් අකුරු කියන්නට පුළුවන් කම අදාළ දැයි තව කෙනෙකුට ප්‍රශ්න කළ හැකි ය. එය ද මග හැරිය යුතු නැති මානයකි.
අප අවම අධ්‍යාපන සුදුසුකම හැකිතාක් අඩු මට්ටමක රඳවා ගන්නේ ම, යම් තනතුරකට අන් සාධක නිසා සුදුසු අය, එවැනි කඩඉමක් හඳුන්වාදීම නිසා ඇතුළු කර ගැනීමට බැරි වීම, ප්‍රශ්නයක් විය හැකි නිසා ය.
අධ්‍යාපන සුදුසුකම් බොහෝමයකින් මැනෙන්නේ විෂය දැනුම ය. කරුණු කාරණා ය. ඒවා මතකයේ තබා ගෙන නැවත වැමැරිමට ඇති දක්ෂතාවය ය. ගණිතය විද්‍යාව වැනි සීමිත විෂයයන් කීපයක් හැරුණු කොට වෙනත් බොහෝ විෂයයන් සම්බන්ධයෙන් වන විභාග වලින් මැනෙන්නේ මේ හැකියාව ය. ඒ හැකියාව ද එක්තරා දුරකට ඕනෑම වෘත්තියක දී ද වැදගත් විය හැකි බව ඇත්ත ය. එහෙත් ඒ හැකියාවෙන් පමණක් බොහෝ වෘත්තින්ට පණ පෙවිය නොහැකි ය.
ගණිතය විද්‍යාව වැනි විෂයයන් හරහා කෙනෙකු සතු තර්ක ඥානය මැණිය හැකි ය. ඇතැම් වෘත්තීන් සඳහා තර්ක ඥානය වැදගත් ය. ඉංජිනේරු හා නීති ක්ෂේත්‍රවල වඩාත් අවශ්‍ය වන්නේ මෙකී තර්ක ඥානය ය. යමක් ක්‍රමානුකූලව කරුණු සහිතව ඉදිරිපත් කිරීමට ද තර්ක ඥානය අවශ්‍ය ය.
ඇතැම් තැනක අවශ්‍ය වන්නේ තර්ක ඥානය නොව අන්තර්ඥානය ය. කරුණු සියල්ල නැති තැනක වුව ද දැනෙන, හැඟෙන, හැටියට තීරණ ගැනීමට ඇති හැකියාවට ය. වැරදි නොකර යමක් කිරිමට නොව වැරදියට හෝ යමක් කර ඒ තුළින් ඉගෙන ගැනීමට ඇති හැකියාවට ය. ඒ හරහා, හරියට ඒ දෙය කළ හැක්කේ කෙසේදැයි සොයා ගැනීමට ඇති හැකියාවට ය.
තවත් තැනක අවශ්‍ය වන්නේ සෙසු මිනිසුන් සමග සුහදව හැසිරීමට ඇති හැකියාව ය. තවත් තැනක අවශ්‍ය වන්නේ වඩාත් හොඳින් කෙනෙකුට ඒත්තු ගැන්වීමේ හැකියාව ය. ඇතැම් තැනක ඒ දෙඅංශයේම සංකලනයක් ය.
මේ ඇතැම් කාරණා විභාග පරිසරයක මැණිය නොහැකි ය. ඒ නිසා ම ඉහළ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ඉල්ලා සිටින විට මේ අතවශ්‍ය සුදුසුකම් ඇති අය හැලී යෑමේ අවදානමට අපට මුහුණ දිමට සිදු වන්නේ ය. අප අධ්‍යාපන සුදුසුකම් පිළිබඳ කඩඉම් සම්බන්ධයෙන් සංවේදී විය යුත්තේ එහෙයිනි.
යම් තනතුරක් සඳහා සුදුසුකම් ඇති අය අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ද සහිත අයගෙන් තෝරා ගත හැකි නම් එය නොසළකා හැරිය යුතු නැත. එහෙත් අනවශ්‍ය ලෙස ඉහළ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ඉල්ලා අපේ තෝරා ගැනීමේ නිදිය අනවශ්‍ය ලෙස හකුලා දැමිය යුතු ද නැත.
අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ඉහළ දැමිය යුතු යැයි සිතන ඇතැම් අය එය අද පවතින දේශපාලන ප්‍රශ්නයට යහපත් ම විසඳුම යැයි සිතති. ප්‍රශ්නය ඇත්තේ එතැන ය. අද ප්‍රශ්නය අධ්‍යාපන අඩු සුදුසුකම් නිසා මතුවුනක් නොවේ.
එය එසේ වූයේ නම් පාර්ලිමේන්තුවේ ඉන්නා අතලොස්සක් උගතුන් සෙසු අයට වඩා වෙනස් හැසිරීමක්, වගකීමෙන් යුත් හැසිරීමක්, පෙන්විය යුතු ය. අපේ අත්දැකීම් කියන්නේ එය එසේ නොවන බව ය. සමහර දැවැන්ත යයි අප සිතා සිටි විද්වතුන් දේශපාලනඥයන් ලඟ උන්ගේ කකුළ් ලෙව කන පුංචි බලුපැටියන් වී ඇති බව ය.
මේ ගැන හොඳම කියමන හිට්ලර්ගේ වද කඳවුරකින් පැන ආ යුදෙව් ළමයෙකුගේ ය.
“ආදරණීය ගුරුතුමනි, මම නාසි කඳවුරකින් පැන ආ ළමයෙක්මි. බොහෝ දෙනෙකු විසින් නොදුටු නොදැකිය යුතු දේ මම දුටුවෙමි. උගත් ඉංජිනේරුවන් විසින් ගෑස් කුටි තනනා අයුරු, දක්ෂ වෛද්‍යවරුන් විසින් මිනිසුන්ට විෂ එන්නත් කරන අයුරු, මිනිසුන් ජීවත් කරවන්නට පුහුණුව ලත් හෙදියන් විසින් අහිංසක නොදරුවන් මරා දමන අයුරු, උපාධිධාරීන් විසින් මිනිසුන්ට වඳ හිංසා දෙන අයුරු, මම දුටුවෙමි. මට අධ්‍යාපනය ගැන ඇත්තේ සැකයකි. ඔබේ උත්සහය අවසානයේ ලොවට උගත් අමනුෂ්‍යයන් දක්ෂ යක්ෂයින් දායාද කළ යුතු නැත.“
අපට වුව, දේශපාලනය තෝරා ගෙන ඇති බහුතරයක් උගතුන්ගේ වැඩ හා කල්ක්‍රියාව බලන විට, කීමට වෙනත් කතාවක් නැත.
අපේ වත්මන පත් ව ඇති තත්වය දේශපාලනඥයන් ආචාර ධාර්මික නොවන නිසා මතු ව ඇත්තකි. එසේ තිබිය දී ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් වෙනස් කිරීමෙන් වැඩක් නැත. එය, ඒ නිසා ම, පය බරවයට පිටිකර බෙහෙත් බැඳීම වැනි වැඩක් වන්නේ ය. අපේ වගකීම ඡන්දදායකයින් හැටියට ඉටු කරන්නේ නැතිව, ආචාර ධර්ම ඇති මිනිසුන් පත් කරන්නේ නැතිව, පහසු ෂෝට් කට් සෙවීමෙන් පලක් වන්නේ නැත.
බඳවා ගැනීමේ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ඉහළ දැමීමට වඩා, සුදුසු අය බඳවා ගැනීම සඳහා කළ යුතු බොහෝ දේ තිබේ. ඒ පණිවුඩය රටේ ජනතාවට පමණක් නොව ආයතන වල කළමනාකරුවන්ට ද එකසේ අදාළ ය. බොහෝ රැකියා සඳහා අධ්‍යාපනය, සුදුසුකම් අතර අතිශය නොවැදගත් කුඩා එකක් පමණ ය. එය තීරණාත්මකව අදාළ වන රැකියා ඇත්තේ සීමිත ගණනකි. ඉතිරි රැකියා සඳහා එය අනියම් මිණුමක් පමණකි. පෙරහනක් හැටියට පමණක් භාවිතා කළ හැක්කකි. ඉතිරි මිණුම් අමතක කොට අධ්‍යාපන සුදුසුකම් වලින් සියල්ල තීරණය කරන්නාට ලැබෙන්නේ නොගැලපෙන අයදුම්කරුවන් පමණ ය. ඒ තව බොහෝ සුදුසු අයදුම්කරුවන්, අදාළ නැති බාධකයක් පනවා, හරවා යවා ඇති නිසා ය.
Management in Sinhala 