තීරණ ගැනීම කඳළමනාකරුවෙකුගේ ප්‍රධාන කාර්යය ය. ප්‍රශ්න විසඳීම සඳහා ද ඉදිරිපත්ව ඇති අවස්ථාවලින් ප්‍රයෝජන ගැනීම සඳහා ද තීරණ ගත යුතු ය.
තීරණයක සාර්ථකත්වය රඳන්නේ ඒ සඳහා පාදක වුනු දත්ත හා තොරතුරු මත ය. ඒවා වැරදි නම් තීරණය වැරදි ය. ඒවා නිවැරදි නම් තීරණය නිවැරදි වීමේ ඉඩකඩ වැඩි ය.
ඒ නිසා ම දත්ත හා තොරතුරු විශ්වාසනීය ඒවා විය යුතු ය.
කළමනාකරුවන් ඒ සඳහා යොමුවන්නේ නිව්ස් නිශ්පාදනය කරන මූලාශ්‍ර වලට නම් ඔවුන්ට දෙවියන්ගේ පිහිට ය. නිව්ස් යනු – ප්‍රවෘත්ති යනු – නිශ්පාදනයකි. අලෙවි කිරීම සඳහා කරන නිශ්පාදනයකි.
මිනිහෙකු යහපත් වැඩක් කිරීම නිව්ස් නොවේ. ගොන් වැඩක් හෝ කෘර වැඩක් කිරීම නිව්ස් ය. අලෙවිය වැඩි වන්නේ තකතිරු කම හෝ නිහීන බව වැඩි වූ තරමට ය. ඒ නිසා ප්‍රවෘත්ති නිශ්පාදකයන් සොයා යන්නේ එවැනි නිව්ස් ය. ඊට පසු තිබෙන්නේ එය වඩාත් නිර්මාණාත්මක කිරීම සඳහා ආල වට්ටම් දැමීම ය.
තරුණයෙකු විසින් තරුණියක දූෂණය කෙරේ. එහි නිව්ස් එකක් නැත. එය දෛනික සිද්ධියකි. දෙමළ තරුණයෙකු විසින් දොළොස් හැවිරිදි සිංහල තරුණියක දූෂණය කෙරේ. දැන් ඒක නිව්ස් එකකි. ස්ත්‍රී දූෂණ හැම එකක්ම නිව්ස් නොවන්නේත් සමහර දූෂණ නිව්ස් වන්නේත් ඒ විදිහට ය.
දේශපාලනඥයින්ගේ වැඩේම කැළේ සුද්ද කරන එක ය. එතැන නිව්ස් එකක් නැත. මුස්ලිම් දේශපාලනඥයෙකු කැළය සුද්ද කරන විට එතැන නිව්ස් එකක් තිබේ.
නිව්ස් අලෙවි කරන්නේ පාඨකයන්ට පමණක් නොවේ. නිව්ස්වලට සම්බන්ධ අයට ද නිව්ස් අලෙවි කෙරේ. පාඨකයන්ට අලෙවි කරන්නේ පත්තරය මිලදී ගැනීමේදී ය. නැතිනම් රූපවාහිනී මාධ්‍යයට ආකර්ෂණය කර ගැනීම හරහා දැන්වීම් වැඩි කර ගැනීම මගින් ය. නිව්ස්වලට සම්බන්ධ අයට අලෙවි කරන්නේ කෙළින්ම මුදලට ය. ඔවුනට අවශ්‍ය විදිහට නිව්ස් එක නිර්මාණය කර දීමෙන් ය.
මොරගහ කන්ද ජලාශය විවෘත කළ දා පැමිණි සෙනග ද පාද යාත්‍රාවට ආ සෙනග ද කොපමණ ද යන්න තීරණය වන්නේ ඒ අනුව ය.
දේශපාලනඥයන් පමණක් නොව ව්‍යාපාරිකයන් ද තමන් අලෙවි කර ගැනීම සඳහා දැන්වීම් වලට වඩා විශ්වාසය තබන්නේ මෙසේ නිර්මාණය කරනු ලබන නිව්ස් මත ය. දැන්වීම මුදල් ගෙවා ප්‍රචාරණය කරන එකකි. නිව්ස් එසේ නොවෙන බව අපට පෙනේ. එහෙත් එය ද ප්‍රචාරය කරනු ලබන්නේ මුදල් ගෙවා බව දන්නේ ගෙවූ එකාත් ලබා ගත් එකාත් පමණ ය.
නිව්ස් හදන්නේ පත්තර කන්තොරුවල හා රූපවාහිනී මාධ්‍ය ආයතන තුළ පමණක් නොවේ. කාර්යාල වල ද නිව්ස් නිර්මාණය වේ. පත්තර කන්තෝරුවල මාධ්‍ය ආයතනවල නිව්ස් ගැන සැක සංකා ඇති කළමනාකරුවන් පවා කාර්යාලයේ තැනෙන නිව්ස් ගැන එවැනි සැක සංකා නොදරති. ඒවා පරම සත්‍ය ලෙස ගනිති. එය නිර්මාණය කිරීමේදී ඇති වූ විකෘතීන් ද ආලවට්ටම් ද සමගම නිව්ස් අනුභව කරති. ඉන්පසු රෝගී වෙති.
ඒ නිසා ම කළමනාකරුවන් තම තීරණ ගැනීම සඳහා මේ කුමන මූලාශ්‍රය භාවිතා කළ ද ඔවුන් භාවිතා කරන්නේ නිව්ස් නම් ඔවුන් අමාරුවේ බව තේරුම් ගෙන වැඩ කළොත් ගොඩ ය. නැත්නම් මඩේ ය.
Management in Sinhala 