සංවාදය – ජය ගත යුතු සංග්‍රාමයක් (battle) නොව දිනිය යුතු යුද්ධයක් (war) ලෙස


අප කැමති සංවාදයකදී ජය ලැබීමට ය.

අපේ ජය අනෙකාගේ පරාජය ලෙස අර්ථ ගන්වා ඇති පසුබිමක ඒ අනුව අප කැමති අප හා සංවාදයේ යෙදෙන්නා පරදිනු දැකීමට ය.

අප සංවාද කළ යුත්තේ ඇත්ත නිරාවරණය කර ගැනීමේ අභිලාෂයෙනි. සමහර විටක ඇත්ත නිරාවරණය කර ගැනීමට ගොස් මිත්‍රත්වය නැතිවේ නම් එසේ නිරාවරණය කර ගන්නා ඇත්තෙන් පලක් නැති වීමට ඉඩ ඇත්තේ ය. ඒ නිසාම ඇත්ත නිරාකරණය කර ගැනීම වැදහත් වුවද ඒ වෙනුවෙන් දැරිය යුතු පිරිවැය ගැන ද සිතා බැලිය යුතු ය.

විශේෂයෙන් තමන්ගේ සබදතා ජාලය වැඩිදියුණු කර ගැනීම ගැන මිසක එය සීමා කර ගැනීමට කළමනාකරුවන් කටයුතු නොකළ යුතු ය. ඒ නිසාම ඇත්ත නිරාවරණය කර ගැනීමේ ප්‍රයත්නයේ දී සබදතාවයට හානි වේ නම් ඒ පිළිබදව දෙවරක් සිතිය යුතු ය.

ඒ නිසාම සමහර අවස්ථාවල සංවාදයක දී පසු බැසිම හොද ය. පරාජය පිළිගැනීමට සිදුවන්නේ නම් නොපමාව ගෞරවාන්විතව එය පිළිගැනීම හොද ය.

තමන් නිවැරදි නම් තමන් වැරදි යැයි පිළිගත යුතු ය යන්න මෙයින් කිසි ලෙසකින් වත් අදහස් නොවේ. එයින් අදහස් වන්නේ තමන් වැරදි නම් නොපමාව එය පිළිගැනීම වැදගත් බව ය.

අනෙත් අතට එයින් කියවෙන්නේ තම ස්ථාවරය නිවැරදි වුව ද එම ස්ථාවරය සනාථ කරනු සදහා කරන සංවාදයේදී සංවාදයේ යෙදෙන්නා සමග ඇති මිත්‍රත්වය පලුදු වේ නම් ඇත්ත නිරාවරණය කර ගැනිමේ කටයුත්ත තරමක් පමා කරන ලෙස ය. අනෙකාට පරාජයක් අත් නොවන සේ එය කරනු සදහා පමණක් පසුබසින ලෙස ය. ඔහුගේ අභිමානය පලුදු නොවන ලෙස ඇත්ත මතු කරගන්නට වෙනත් අයුරකින් උත්සහ කරන ලෙස ය.

අපට මිත්‍රත්වයත් රැකගෙන ඇත්තත් නිරාවරණය කර ගත හැකි නම් ඒ සදහා අවශ්‍ය හැම දෙයක් ම කළ යුතු ය.

වැදගත් වන්නේ සංග්‍රාමය දිනීම නොවේ. යුද්ධය දිනීම ය. වැදගත් වන්නේ මගේ මතය ජය ගනු ලැබීම නොවේ. එය මගේ ප්‍රතිවාදියා විසින් ඔහුගේ මතය ලෙස නැවත බෞතීස්ම කරනු දැකිම ය.

ප්‍රතිවාදියාත් මා සමග එක්ව ඒ වෙනුවෙන් ඉදිරියේදී සටන් කරනු දැකීමට ය.

එහෙත් මෙය හැම විටම කළ හැක්කක් නොවේ. බොරුවට නිදා ගෙන ඉන්නවුන් ඇහැරවන්නට බැරි ය. තම මතය වැරදි බව දැන දැනත් වෙනත් හේතූන් නිසා එහිම එල්ලීගෙන ඉන්නවුන් සම්බන්ධයෙන් ඉහත නිර්දේශ කිසිවක් වලංගු නොවේ.

අපේ මේ උත්සහය බොරුවට නිදාගෙන ඉන්නාවූන් ඇහැරවන්නට යෑමේ පලක් නැති මුත් ඇත්තට නින්ද ගොස් සිටින්නන් ඇහැරවිය යුත්තේ ඔවුන් කෝප නොගන්වා බව කියන්නට ය.

අපට ගැලපෙන ආර්ථික ක්‍රමවේද – 56 දරුවන්ට ආමන්ත්‍රණයක්


අද අපව පාලනය කරන්නේ අඩුවැඩි වශයෙන් මේ සටහන ලියන මා ද ඇතුළත් 56 පරම්පරාවේ දරුවන් විසින් ය. ඒ පරම්පරාව හැදී වැඩුනේ අදට වඩා අතිශය වෙනත් සමාජ ආර්ථික දේශපාලනික පසුබිමක ය.

කොළඹ ද ගමකට වැඩිමනත් දෙයක් නොවූ එකල තමන්ගේ ඉඩමකින් වවා කියා ගත් දෙයක් හෝ කඩා ගත් දෙයක් ඔවුන්ගේ ආහාරය වූයේ ය. අමතර දෙයක් ගත්තේ ගමේ සමූපෙන් හා ගමේ කඩයෙන් ය. තොරොම්බල්කාරයා විසින් තරුණියන්ට අවශ්‍ය වීදුරු වළලුවල සිට ගෙදරට අවශ්‍ය සුකුරුත්තම් බඩු දක්වා සියල්ල සැපයුනේ ය. ඔහු ඇවිදින සාප්පුවකට ආසන්න විය. රෙදි නැන්දා නැත්නම් ඩෝබි ගෙදරට ඇවිත් ඇදුම් පිරිසිදු කර දුන්නේ ය. මිනිසුන් ගමෙන් එලියට ගියේ බොහෝමත් කලාතුරකිනි. ඒ අර්ථයෙන් ඔවුන් ස්වයං පෝෂිත වූයේ යැයි කිව හැකි ය. ඔවුන්ගේ ලෝකය වූයේ ගම ය.

රට හා සම්බන්ධ වූයේ වයර්ලස් එක එනම් රේඩියෝව හරහා ය. රටින් පිට ගියේ යමක් කමක් ඇත්තෝ පමණකි. ඒ ඒරොප්පෙට ය. ඒරොප්පේ කීවේ යුරෝපයට ය. එහෙම කිව්වාට වැඩි දෙනෙක් ගියේ එංගලන්තයට ය. ඒ ද බොහෝවිට ඉගෙන ගෙන නැවත එනු සදහා ය. පවුලේ ඥාතියෙක් රට යන කල ගමේ උදවිය උන්දෑ ඇරලනු පිණිස කුලියට ගත් බස් රථයකින් නැතිනම් ලොරියකින් කටුනායක ගියෝ ය. ඒ එවැනි ගමනක් අතිශයින් දුලබ දෙයක් වීම ය.

වක්කඩ ලග නැටූ තිත්ත පැටවු ගැන ගී ලියූ ගීත  සාහිත්‍යයක් එදා අපට තිබුනේ ය.

එලිපහලියේ ගගක වැවක කුඹුකේ අද්දර ලිදක නා සිසිල්ව කොස් දෙල් පොල්සම්බෝලයක් කරවල හොද්දක් සමග බත් වේලක් කන්නට හැකි නම් ජීවිතය මල් යැයි ඒ පරණ කාලේ මතක් කරන අපේ පරම්පරාවේ අය නිතර කියති.

එකල ජීවිතය සරල ය. සන්සුන් ය. වෙනස් වුනේ නම් ඒ ඉතා හෙමිනි. අනාගතය ගැන අනාවැකි කීම පවා ඒ නිසා අමාරුවක් නොවී ය. ඉගෙන ගත්තොත් තරමක් හොදින් දිවි ගෙවිය හැකි ය යන්න එවැනි එක් අනාවැකියක් වූයේ ය. ළමයි ඉගෙන ගත්තේ පාසැලෙනි. ටියුෂන් ලබා ගත්තා නම් ඒ කොළඹ දී පමණකි. ඒ ද තරගකාරී විභාගයක් වූ උසස් පෙළ සදහා ය. ගුරුවරයාගෙන් උදව් නොලද විට ය.

කිසිවෙකුට ගමේ උදවියගෙන් වසන් වී කිසිවක් කළ නොහැකි විය. ගමේ අනුමැතිය නැතිව යමක් කිරීම ද පහසු නොවී ය. දියුණුවන්නට නම් ගමෙන් පිටවිය යුතු යැයි අදහසක් ද ඒ නිසාම එකල ප්‍රකටව තිබුනේ ය.

දැන් ඔක්කොම කණ පිට ය. වක්කඩ ලග තිත්ත පැටව් දකින්නටවත් නැති බවට අදෝනා නැගෙන ගීත දැන් අසන්නට ලැබෙන්නේ ය. කොස් දෙල් ක්ෂණික නූඩ්ල්ස්වලින් විස්ථාපනය වෙලා ය. කුඹූකේ වතුර බුබුල සෙරමික් ටයිල් ඇල්ලූ බාත්රූම් එකකට මාරුවෙලා ය. කරවල වෙනුවට සොසේජස් පිගානට වැඩලා ය.

ගමේ උදවිය තියා පවුලේ උදවිය වත් දැන් කටුනායක යන්නේ නැත. ඉස්සර මෙන් නොව රට ගිය මිනිසුන් දැන් ආපහු එන්නේ ද නැත. ආවත් එන්නේ නැවත යන්න ය. යමක් කමක් ඇති අය නොව නැති අය ද දැන් රට යන්නෝ ය. සමහර අවස්ථාවල පවුල් පිටින්ම යන්නෝ ය. කටුනායකින් පමණක් නොව මීගමුවෙන් ද මඩකලපුවෙන් ද නැව් නගින්නෝ ය. නීත්‍යානුකූලව ආරක්ෂා සහිතව පමණක් නොව නීති විරෝධිව දිවි පරදුවට තබා ද යන්නෝ ය. මෙරටට පැමිණෙන කල්ලතෝනින් අල්ලන්නට සිටි නාවික හමුදාවට නීති විරෝධි ශ්‍රී ලාංකික සංක්‍රමණකයින් අල්ලන්නට දැන් සිදු වෙලා ය. සංක්‍රමණය ඒ තරමට උඩු යටිකුරු වෙලා ය.

ජීවිතය දැන් සරල නැත. සන්සුන් ද නැත. හැම කෙනෙක්ම කලබලයෙන් ය. ටියුෂන් පටන් ගන්නේ පහේ ශිෂ්‍යත්වය සදහා සමහර විට දෙකේ තුනේ පන්තිවලදී ය. ටියුෂන් ඉවරයක් නැති ගානය. සරසවියේත් දැන් ටියුෂන් ය.

අද තිබූ රස්සාව හෙට වෙන කොට නැත. චිත්‍රපටි කටවුට්වලට චිත්‍ර ඇන්ද චිත්‍ර ශිල්පීන්ට පමණක් නොව තව බොහෝ වෘත්තීන් හි නියැලුන අයට ද තව දුරටත් තමන්ගේ කුසලතා විකිණිය නොහැකිව තිබේ.

තාක්ෂණය වෙනස්වන වේගයට තාක්ෂණ දැනුම සැපයීමට සම්ප්‍රාදයික තාක්ෂණික ආයතන අසමත්ව තිබේ. ලබාගත් උපාධිය එදා මෙන් ඉතිරි ජීවිත කාලයට ප්‍රමාණවත් වන්නේ ද නැත. අලුත් දැනුම සොයා යෑමට හැමට බල කෙරෙමින් තිබේ. පොල් කඩන්නා පවා මොබයිල් දුරකථන තාක්ෂණය ඉගෙන ගනිමින් සිටියි.

වයර්ලස් එක වෙනුවට අන්තර්ජාලය හරහා අප දැන් ලෝකයට සම්බන්ධ ය. අල්ලපු ගෙදර වෙන්නේ මොකක්දැයි දැන් අප නොදන්නා වුවත් ඇමරිකාවේ කුඩා ගමක සිදුවන සමහර දෑ පවා අපේ අවධානයට දැන් අසුවෙයි. අපේ ගම ලෝකය බවට පත්වෙමින් තිබේ. ඒත් ඒ පැරණි අර්ථයෙන් නම් නොවෙයි.

අප දැන් ගමේ විමසුම් ඇසින් වඩාත් නිවැරදිව කියන්නේ නම් උකුසු ඇසින් නිදහස ලබා සිටිමු. එහෙත් අප ලෝකයට ඊටත් වඩා දැඩිව බැදී ඇත්තෙමු. චීනයට කිඹුහුමක් ගියොත් අපට උණ ගන්නා තරමට රටවල්එකිනෙක සම්බන්ධ ය. පැරණී සීමා බිද දමා අලුත් සබදතා මතුවෙමින් තිබේ. දේශ සීමා බොද වෙමින් තිබේ. විශේෂයෙන් අන්තර්ජාලය දේශසීමා අතික්‍රමණය කරමින් සිටියි.

කොටින්ම කීවොත් අප අද ජීවත් වන්නේ ආදීවාසීන්ද පන්දුවාර 20 නවතම ක්‍රිකට් තරගයන්ට සහභාගී වන වකවානුවක ය.

ඒත් 56 පරම්පරාවේ බොහෝ දෙනෙකු මේ වෙනස පිළිගන්නට අසමත් ය. නැත්නම් අකමැති ය. එය එසේ බවට පිළිගත්ත ද එය හා අනුගත වෙන්නට ඔවුන්ට අපහසු ය. ඊටත් වඩා අමාරු තමන් එසේ අනුගත වෙමින් සිටින බව පිළිගන්නට ය.

එයින් අදහස් වන්නේ නව ලෝකය ඉදිරිපත් කරන දෑ ඔවුන් බාර නොගන්නා බව නොවේ. සමහර විට ඔවුන් ඒවා බදාගන්නට වුව ලෑස්ති ය. හේතුව ඉතා සරල ය. නව ජීවිතය සංකීර්ණ වුව ද ඒ හා සමගම පහසුව ද එයින් සැලසී තිබීම ය.

වෙනදා දුර කතර ගෙවා පෝලිමේ සිට ගෙවූ බිල් දැන් ගෙදර සිට පරිගණකයේ යතුරු කීපයක් එබීමෙන් සිදු කළ හැකි ය. වෙනදා ලංකාවේ ම පළාතකට දුර කථන ඇමතුමක් ලබා ගැනීමට දුර කථන ක්‍රියාකරුවෙකුගේ ආඩම්බර බැලීමට සිදු වූයේ ය. දැන් කිසිවෙකුගේ ආඩම්බර නොබලා ලොව වෙනත් රටවල් කීපයක සිටින තම හිතේෂීන් හා එකම මොහොතේ ස්කයිප් හරහා එකවර සම්බන්ධ විය හැකි ය. ලියුමක් යවා උත්තරයක් එන තෙක් සති දෙක තුන බලා ගෙන සිටීම තවදුරටත් අවශ්‍ය නැත්තේ ය. තත්පර කීපයකින් විද්‍යුත් තැපෑලෙන් ලියුම් එකවර කීප දෙනකුටම යැවිය හැකි ය.

ඔවුන්ට නව ලෝකය පිළිගන්වන අලුත්ම දුරකථනය ඕනෑ ය. ලොව සමග සම්බන්ධ විය හැකි අන්තර්ජාල ගත පරිගණක ඕනෑ ය. විද්‍යුත් ලිපි -ඊමේල්= යැවීමේ පහසුකම් ඕනෑ ය. එහෙත් ඒ කිසිවක් වෙනුවෙන් තමන්ගේ වෙනසක් ඇති කරගැනීමට නුවුමනා ය.

ඔවුනට ටයිල් කරපු නාන කාමරයක් ඕනෑ ය. ඒ ලෝකයට පෙන්නන්ට ය. ඒත් තවමත් අගවන්නේත් සමහර විට ඇත්තටම කැමැත්තේත් එලියේ නෑමට ය.

සමහරු අතීත ශ්‍රී විභූතිය නැවත ඇති කිරීමක් ගැන පවා කතා කරති. අතීතයට නැවත යන්නට සෙස්සන්ට ද අඩ ගසති. එයින් අහුලා ගත් හොල්මන් අවතාර නැවත සභා ගත කරති. විද්වත් මණ්ඩප තුළ ප්‍රදර්ශනය වන මේ අතීත කාමය අතිශයින් ප්‍රබල ය. මිනිස්සු නිදි මරා ගෙන ඒවා බලති. ඒවාට හූමිටි දෙති. නව ලොවින් දොරට වැඩූ ෆේස් බුක් එකේ ද ඒ අතීත සැමරුම් මොනවට අලෙවි වෙමින් තිබේ.

වඩාත්ම අවුල නම් වත්මන් ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සදහා ද ඔවුන් ඔවුන්ට හුරු අතීතයට යොමුවීම ය.

විවෘත ආර්ථිකය වෙනස් කිරීමට ධෛර්යයක් නැතත් ඒ තුළ සංවෘත ආර්ථික ගුහා තනන්නට ඔවුන් කැමති ය. ආයෝජකයන්ට රතු පලස් අතුරන අතරේ ඔවුන්ට ඍජු නියෝග දෙන්නට ද ඔවුන්ට වුවමනා ය. ව්‍යවාසකයින් නියාමනයන්ට යටත් කරනු වෙනුවට ඔවුන්ගේ කටයුතුවලට ඍජුව මැදිහත්වීමට ඔවුන්ට අවශ්‍ය ය.

දේශපාලනයේත් ආර්ථික මර්මස්ථානවලත් සමාජ වේදිකා තුළත් අද ඉදිරියෙන් සිටින්නේ මේ පරම්පරාව ය. අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්ති සකසන්නේ ඔවුන් ය. රට මෙහෙයවන්නේ ඔවුන් ය. මාධ්‍යය පාලනය කරන්නේ ඔවුන් ය.

අපට ගැලපෙන ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති නැමැති ග්‍රන්ථය රොහාන් සමරජීව හා සීජේ අමරතුංග ගේ කර්තෘත්වයෙන් රාවය ප්‍රකාශනයක් ලෙස දොරට වඩින්නේ මේ අතරතුර ය.

රට කරවන අයට පමණක් නොව ඊට උපදෙස් දෙන අයට ද නැවත හිතන්නට බොහෝ දේ මේ පොතින් ඉදිරිපත් කර තිබේ. පැරණි අතීතයේ සීමා තුළ සිට නව ලෝකයට පා නැගිය නොහැකි බවට විචිත්‍ර උපහැරණයකින් පොත ආරම්භ කර තිබේ. ඒ ඉස්සර අපි ගෙවල් හැදූ හැටි ගැන කියමිනි. ඒ දවස්වල ගෙවල් හදන්නට අප අමුද්‍රව්‍ය සොයාගත්තේ වට පිටාවෙනි. තාක්ෂණික දැනුම ගමේ වැඩිහිටියෙකුගෙනි. ශ්‍රමය පවුල ඇතුළෙනි. ඒත් දැන් ගෙවල් එහෙම හදන්නට බැරි ය. විශේෂඥ උපදෙස් අවශ්‍ය ය. අමුද්‍රව්‍ය සියල්ලක් පිටිනි. ශ්‍රමය වෙළද පොළෙනි. එය අදාළ ගෙවල්වලට පමණක් නොවේ. මුළු රටටම ය. රට තුළ කරන සියලු ආයෝජනයන්ට ය. මේ පොතින් ප්‍රතිපත්ති විෂයෙහි ද එවැනි නව යෙදවුම් අවශ්‍ය බව අවධාරණය කර ඇත්තේ හිත් කාවදින සුළු ආකාරයකට ය.

ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින්ට හා රටකරවන අයට තමන්ගේ ඔලුවට එන ඕනෑම අදහසක් ක්‍රියාවට නැංවිය හැකි ය. එහෙත් එහි විපාක විදිය යුත්තේ ජනතාව ය. ඒ නිසා ම විශේෂඥ උපදෙස් පමණක් නොව ජනතා අදහස් ද විමසිය යුතු ය. සියලු පාර්ශවකරුවන්ට සවන් දිය යුතු ය. මක් නිසා ද යත් අද අප ගන්නා පියවර ආපසු හැරවිය නොහැකි ලෙසම අනාගතය කෙරේ බල පෑ හැකි බැවිනි. ඒවා සදහා අද හැම කෙනෙක් ම තමන් උපයන දෙයින් ගෙවමින් සිටින බැවිනි. ඒ ද පොතේ මුල් පිටුවල සිටම අවධාරණය කෙරී ඇත.

එසේ වුව ද අප විමසන්නේ තවමත් පැරණි ගම තුළ සිහිනයෙන් ජීවත්වන ජනතාවකගෙන් පමණක් නම් අප සපයාගන්නා උත්තර නොගැලපෙන්නට පුලුවන. ඒ නිසාම අද දවසේ විද්වතුන්ගේ කාර්යය විය යුත්තේ ජනතාව මේ අතීත සිහිනයෙන් අවදි කරවීම ය.

ඊට අවශ්‍ය ප්‍රශ්න රැසක් කර්තෘවරුන් විසින් මේ පොත හරහා මතු කර තිබේ. අප වෙලා ගෙන සිටින මිත්‍යාවන් රැසක් ද ඔවුන් විසින් හෙලිදරව් කොට තිබේ.

බොරුවෙන් මිනිසුන් මුලා කිරීම පහසු ය. එහෙත් බොරුවෙන් මුලාවී සිටින මිනිසුන් ඉන් මුදාගැනීම අමාරු ය. මේ කර්තෘ දෙපළ අත ගසා ඇත්තේ ඒ අමාරු කාර්යයට ය.

මේ කටයුත්තේ දී ඔවුන් ප්‍රවාහනය, ජලය, විදුලිය, අධ්‍යාපනය සහ තොරතුරු තාක්ෂණය යන ක්ෂේත්‍ර පහක් සිය විමසුම සදහා තෝරා ගෙන තිබේ. සමහර අවස්ථාවල එක් විසදුමක් වෙනුවට සළකා බැලිය හැකි විකල්ප ගණනාවක් ඉදිරිපත් කිරීමට ඔවුන් උත්සහ දරා තිබේ. යෝජිත වෙනස්කම් නිසා අපහසුතාවයට පත්වෙන අය සම්බන්ධයෙන් ද සහනයන් දීමේ අවශ්‍යතාවය ඔවුන් අවධාරණය කර ඇති අතර ඒ සදහා යෝජනා ද ගෙනැවිත් තිබේ.

සමහර යෝජනාවල ප්‍රායෝගිකත්වය ගැන ගැටළු තිබිය හැකි ය. එහෙත් ඒ හැම එකක්ම අපේ ඇස් අරවන්නට අපට අලුතින් සිතන්නට උදව් කර තිබේ.

පහුගිය දිනෙක ශ්‍රී ලංකා ඉංජිනේරු ආයතනයේ 106 වෙනි වාර්ෂික සැසි වාරය පැවැත්විණි. එහි ආරාධිත දේශකයා වූයේ මහාචාර්ය අමල් කුමාරගේ ය. ඔහු සිය කතාවෙන් කියා සිටියේ අපි සැළසුම් කරන දෑ ක්‍රියාත්මක නොකරන බවත් ක්‍රියාත්මක කරන දෑ සැළසුම් නොකරන බවත් ය. ඒ සමගම ඔහු කීවේ ඉංජිනේරුවන්ගේ වගකීම විය යුත්තේ ප්‍රතිලාභයක් නොලැබෙන පුද්ගල ප්‍රතිරූප පුම්බන විශාල ව්‍යාපෘතිවල ආයෝජනය කිරීමට තම දායකත්වය සැපයීම නොව ජනතාවට ඍජු ප්‍රතිලාභ ලැබෙන බවට සහතික විය හැකි ආයෝජන සැළසුම් කොට ක්‍රියාත්මක කිරීම බව ය. ඔහුගේ කතාව අසා සිටි මට එවෙලේ මතකයට නැගුනේ අපට ගැලපෙන ආර්ථික ක්‍රමවේද නැමැති අද අපේ විමසුමට බදුන්වන මේ පොත ය. ශ්‍රී ලංකාවේ ඉංජිනේරුවන් විසින් විශේෂයෙන් මේ පොත කිවයුතුව ඇතැයි ඒ නිසාම මම සිතමි. ප්‍රවාහනය, ජලය, විදුලිය, අධ්‍යාපනය හා තොරතුරු තාක්ෂණය යන මේ පොතේ සදහන් විෂය කරුණු අතරින් අධ්‍යාපනය හැරුණු කොට ඉතිරි ක්ෂේත්‍ර හතරම ඔවුන්ගේ විෂය පථයට කෙළින්ම අදාළ බැවිනි. මේ පොත ක්ෂෙත්‍ර පහක් විමසුමට ලක් කර තිබුන ද පොතින් විමසුමට ලක් කර නැති ක්ෂෙත්‍ර සම්බන්ධයෙන් විමසුමට පිවිසුමක් ද එයින් ලබා දෙයි. ඒ නිසා වෙනත් වෘත්තිකයන්ට ද මේ පොතින් එලියක් ලද හැකි ය.

මෙය කියවිය යුතු පොතක් පමණක් නොවේ. සංවාදයට ද බදුන් විය යුතු පොතකි. ඒ මේ පොතේ බොහෝ නිර්දේශ නිවැරදි දිසාවක් උදෙසා මගපෙන්වන්නේ වුව ද සමහර නිර්දේශ ඒ අයුරින්ම භාවිතා කළ නොහැකි බැවින් පමණක් නොවේ. මේ මග ඔස්සේ අලුතින් හිතන්නට හා පොතේ නැති විකල්ප නිර්මාණය කරගන්නට ඉන් අපට මං පෙත් ද විවර කර දෙන බැවිනි.

මේ උත්සහය එක්කෝ අවධානය නොලැබ නැතිනම් සෝපාහසයෙන් ඉවත දැමීමට ලක්වීමෙන් අවසන් වන්නට ඉඩ තිබේ. අතීතයේ විවිධ ක්ෂෙත්‍රවල කරන ලද මෙවැනි මැදිහත්වීම්වලට සිදු වූයේ ද එයයි. බොහෝ දේ කිසියම් ලේබලයක් අලවා සැළකිල්ලටවත් නොගෙන ඉවත දමන ලද්දේ ය. කිහිපයක් නිර්දය විවේචනයට ලක්ව කුණු කූඩයට ඇද දමන ලද්දේ ය. මේ පොත සම්බන්ධයෙන් ද එසේ කටයුතු සිදු වුවහොත් එය ‍රටේ අවාසනාවකි. එසේ නොවනු ඇතැයි අපි පතමු.

Facing the Changing World – වෙනස්වන ලෝකයට මුහුණ දීම හෝ ඊට පස්ස හැරවීම


සිංහලෙන් කළමනාකරණය ගැන සාකච්ඡා කරන බ්ලොග් අඩවියකට ඉහත මැයෙන් ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ ඇයි ද යන ප්‍රශ්නය ඔබට මතු විය හැකි ය. සිංහලෙන් කළමනාකරණය ගැන අප කතා කළේ වුව ද වෙනස් වන ලෝකයේ ඉංග්‍රීසි දැනුම නැතිව අපට පැවතිය නොහැකි ය. මේ මහනුවර සම්මන්ත්‍රණයක පවත්වන්නට යෙදුනු කතාවකි. එය ලිපියක් හැටියට ලියා දෙන ලෙස එහි සංවිධාකයන් කරන ලද ඉල්ලීම නිසා මෙය මෙසේ ලියන්නට සිදු විය. ඔබ සමග බෙදා ගන්නේ ඒ ලිපියයි. මෙහි සිංහල අනුවාදයක් පසුව පළ කරන්නෙමි.

We live in a fast changing world. It is different from the world many of us have been brought up.

Those good old days we led a serene life. We enjoyed a good swim or a bath, outside, in a common reservoir or a well. We had a meal full of “kos, del and bathala”. Our vegetable supplies came from our own garden or from the neighbors who were willing to share an excess crop, either as a goodwill gesture or as a return to a favor done. Everybody, in the village, knew each other. There was hardly anything one could do without being noticed by the neighbors and sometimes the whole village. But beyond the village nobody would even recognize you. We were both helped and restrained by the villagers. We were not individuals but members of a closely knit community.

Those days change was also gradual and there was time for us to adjust. There was less uncertainty. We could predict the future and predictions were proved right most of the time.

There were very few paths to select from. Answers, to many questions, were straight forward.

Technology supported us, but not dominated or dictated, unlike today. To be up-to-date we need to change our computers and mobile phones often even when they are functioning well, though we rarely bought a new machine unless it is not repairable in those good old days.

Economy was closed. National boundaries clearly marked. Many of us lived and worked in our own country, if not in our own village. Those who went for higher studies returned to the country in large numbers. We were more inward oriented and were truly Sri Lankans with many divisions within that identity too.

But the pace of change now has become very high and is difficult to cope up with, especially with the outlook we have developed over the years. We hear lot of noise; some called that information.

We have become restless having being forced to look at numerous opportunities and also threats. We did not go for tuition or went for tuition only for the AL, that also when the teacher was extremely bad. Now tuition starts in year 1 in preparation for the five year scholarship and continues in to the Universities!

There are no trends that we can identify to forecast but only U turns making it hard to predict. Jobs that were lucrative suddenly disappear, businesses that were high performing evaporate and skills that were demanded are not even recognized.

(In one of the video conferences on vocational training recently held at the Distance Learning Center where I work, a Korean Vocational Training expert said the challenge today for the vocational training industry is that the skills they impart to their students no longer are valid by the time the students are passed out from the institute).

Economy is open and with that the whole world. You are a member of the global village and with lesser national identity. You may not be the member of the closely knit community but somewhat independent individual having to look after your own interest and fate, but at the same time you are also not solely the segregated individual that you would like to believe but one integrated and interconnected. You will not be affected any longer by what a villager would say. But your job will be affected by what is happening in China or USA. Chain reactions create ripples across the world. Sometimes we seem to be lost in understanding what is happening around us.

When you look at the world we also see that domination using power has been replaced by winning through smart intelligent action. There is no colonialism any more but neo-colonialism. You are not forced but compelled.

It is the market not the politics (sans Sri Lanka and few other countries) that decide. It is prudent to sail using the winds in the market than trying to go against it with political action; protests and sabotages.

Male domination is fading away giving in to gender equality, etc and etc. Women can contribute equally well in the changing context; as game has change from bulldozing to winning over.

Majority rule is giving way for inclusion of all. Diversity is being appreciated instead of uniformity.

A certificate you obtained was valid for rest of your life yesterday, but not today. Many different paths are opening up for learning and it is not sure whether certificates will have the same value in future.

Many of us cannot believe this change. At least many don’t like even to accept it. Some go to the extent of resisting it, assuming it is possible to do so. Some trying to maintain the status co and some others even try to retreat in to the past. Some want to create safe enclaves so that they are not exposed to what is happening.

But so far no one or no country has been able to resist it or be out of it completely; not even Burma and Cuba; not even our indigenous veddah community, who played a T20 cricket match recently.

These changes though may not be comfortable to some but would be of use to the others, especially those who are ready to acknowledge it, understand it and to use it. While the old would lament about the changes young might even embrace it.

Young generation has already shown that they are ready to face this change. But advice we, of the older generation, offer them could be counterproductive.

Older generation is not only reluctant to accept the change but try to resist and they expect their siblings would be with them in the resistance.

Apart from fighting it out and resist the change there are two other options; Facilitate the change and embrace it and empower yourself with necessary skills to face it or take flight; migrate to a greener pasture where the change is happening; leave the morons in the island.

Young generation unless misguided will opt for those two options. If misguided they will waste their time aligning with the old, protesting and sabotaging the change. Those who cannot be misguided will first try to embrace it and manage it. But if they get fed up will adopt the last option. Migrate; Australia bound.

Only way you can erase such frustration is to give the change a chance. Understand it fully and make use of it.

Change, in fact, has made our lives easy also. The bills that we paid, after travelling and being in long queues, now can be paid from our home or from a cyber café sitting in front of a computer. The questions we had and sought answers from elderly elite visiting them in person can now be directed to Google for instant response. Without throwing back numerous questions and without any fuss it answers. The days we bank on the non-responsive telephone operator for connecting us on a trunk call with our loved ones (it was the case even within Sri Lanka) is not necessary anymore. We can connect through Skype and make conference calls with many scattered around the globe and see them in action too, in seconds, without banking on any person. We don’t have to depend on snail mail anymore; email communicates in no time.

When we sit at the computer having internet facility the whole world seems to be before us; encyclopedias, dictionaries, translators, maps, museums, archives, places of interests, master pieces of art, etc.

Yes, there are opportunities amidst the threats. You need to counter your weaknesses and build your strengths to make use of this world of opportunities while managing the threats. They never come separately; they come together. Opportunities and threats are sides of one coin. You don’t get one without the other. In Chinese language both are represented by a single word.

The coin is valuable; don’t turn your back to this coin. Also, never allow its shine to blind you. Manage it properly.

March should be forward; but be careful about the traps; keep your eyes wide open.

(Tolerating differences) -වෙනස්කම් රිස්සීම


මට අරය රුස්සන්නෙ නැහැ. ඔබ වැඩ කරන ආයතනය තුළ දී මේ කතාව ඔබ විසින් අසා ඇතුවා නිසැක ය.

ආයතනයක් තුළ එකිනෙකා නුරුස්සන මිනිස්සු සිටීම සාමාන්‍ය දෙයකි. ඒ අප එකිනෙකා වෙනස් නිසා ය. වෙනස් කම් ස්වභාවික වුව ද නොරිස්සීම සාමාන්‍යයක් ලෙස පෙනුන ද එය ස්වභාවික නම් නැත. ඊට අමතරව එය ප්‍රශ්න ඇති කරයි.

කණ්ඩායමක් ලෙස වැඩ කිරීම එවැනි නොරිස්සීම් නිසා අපහසු වෙයි. ඊට අමතරව කාල පාලුවලට හේතුවන ගැටුම් ද ඇති වෙයි. කාර්යාල ජීවිතය ද එයින් අප්‍රසන්න වෙයි. මානසික පීඩනය හා ආතතිය වැඩි වීමෙන් මිනිසුන් රෝගී වෙයි.

ඒ නිසා ම නායකයෙකුගේ කාර්යභාරයට මේ නොරිස්සීම් රහිත පරිසරයක් ඇති කිරීම ද අයත් වෙයි.

ආතර් සී ක්ලාක් ගෙන් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ ඇදහිලි හා විශ්වාස සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ මතය කුමක් ද කියා  ඇසූ විට ඔහු දුන් පිළිතුර වූයේ තමන් ඒ ඇදහිලි හා විශ්වාසවලට එකග නොවෙතත් ඒවාට ගරු කරන බව ය.

අප අතර වෙනස් කම් සම්බන්ධයෙන් හැමට ඒ ප්‍රතිපත්තිය අනුගමනය කළ හැකි නම් ආයතන ජීවිතය සුන්දර වනු ඇත්තේ ය.

ප්‍රශ්නය ඇත්තේ අනෙකා රිස්සීම එසේ කරන ලෙස කියනවාට වඩා අමාරු වීම ය.

කෙනෙකු ස්වභාවයෙන්ම ශබ්ද නගා කතා කිරීමට පුරුදුව සිටී. ඊට අමතරව වැඩක් නිශ්ශබ්දව කිරීමට ද ඔහු හුරුව නැත. අප එය ඉවසිය යුතු ද?

එය ආයතනයේ වැඩවලට බාධාවක් වන්නේ නම් එය ඉවසිය යුතු නැත. එහෙත් අප ඔහුට ඒ බව පහදා දිය යුත්තේ ඔහුට නොරිදෙන ආකාරයට ය. ඔහු නොරිස්සනවා වෙනුවට ඔහුගේ එම චර්යාව ආයතනයේ වැඩවලට බාධාවක් බව පෙන්වා දිය හැකි ය. එවන් අවස්ථාවක විවේචනය වෙනුවට යොදා ගත යුත්තේ විචාරයයි.

විචාරයේදී අපි නොහොද පමණක් නොව කෙනෙකුගේ හොද ද ඇතුළත් සමතුලිත විග්‍රහයක යෙදෙන්නෙමු. විවේචනයේදී අප කරන්නේ නොහොද අත් කාචයකින් විශාල කර පෙන්වනවාක් මෙන් මතු කර පෙන්වීමකි.

විචාරය තුළ හැගිම් නැත. විවේචනය බොහෝවිට ආවේග සමග එකතු වේ. ප්‍රශ්නය ඇත්තේ එතැන ය.

නොරිස්සීමට ඉඩ පාදන්නේ විචාරයක ඉදිරිපත් කරන මැදිහත් කරුණු වල නොව විවේචනය හා අත්වැල් බැද ගන්නා ආවේගවල ය.

වඩාත්ම යහපත් දෙය නම් ආයතනයක් තුළ අප එකිනෙකා සමග ගනුදෙනු කළ යුත්තේ කෙසේ ද යන්න පිළිබද සම්මුතියකට එළඹීම ය. ආයතනික හර පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීම ය. ඒ තුළ වෙනස්කම් පිළිගැනීමත් ඒවාට ගරුකිරීමත් ඇතුළත් කළ හැකි ය. විවේචනය වෙනුවට විචාරයේම යෙදිය යුතු බවට සම්මුතියක් ඇති කර ගත හැකි ය.

ඇබෑර්තු පිරවීම – ආයතනය ඇතුළින් ද පිටතින් ද?


ආයතනය ඇතුළේ ඉන්නේ දන්න යකා ය. දන්න යකා නොදන්නා දෙවියාට වඩා පරිස්සම් ය. පැරණී වුව ද ඒ ප්‍රකාශයේ යම් ඇත්තක් තිබේ.

ඊට අමතරව ආයතනයේ සංස්කෘතිය දන්නා නිසා ඇතුළතින් අබැර්තුව පුරවන්නේ නම් ආයතනය තුළ කෙළින්ම වැඩ ආරම්භ කිරීමේ හැකියාව ද ඔහු සතු ය.

ඒ නිසාම බොහෝ අය ආයතනය ඇතුළතින් කෙනෙකු ඉහළ පුටුවක ඇබෑර්තුවක් සදහා සළකා බැලීමට කැමති ය.

දැනටමත් ‘යස් සර්‘ කියා ගෙන ඉන්නා අය ඉන්නේ නම් තෝරා ගැනීම ගැන දෙපාරක් පසු බාන්නට ඕනැ ද නැත. එහෙම ‘යස් සෑර්‘ ලාගේ හිගයක් නැත්නම් ප්‍රශ්නය ගැන බොහෝ දෙනෙක් ඉන් එහාට සිතන්නේ නැත.

මගේ හැගීම නම් කළමනාකරුවෙකු ඉන් එහාට සිතිය යුතු බව ය.

(ඇතුළතින් බදවා ගත් විට සමහරුන් කරන්නේ තමන් පහළ මට්ටමේ දී කළ දෙයම වෙනත් පුටුවක අසුන් ගෙන කිරීමට උත්සහ කිරීම මිස අලුත් තනතුරේ තමන්ට හිමි වගකීම දැරීම නොවේ. ඉංජිනේරුවන් අධ්‍යක්ෂවරුන් ලෙස උසස්වීම් ලැබුව ද ඉංජිනේරුවකුගේ සීමාවෙන් එහාට සිතන්නට බැරිවූ අවස්ථා මා විසින් දැක තිබේ. එවන් විටක අවශ්‍ය වෙනස ඇති කිරීමට අමතර පුහුණුවක් පවා ලබා දෙන්නට සිදු වේ).

සමහර විට පිටතින් බදවා ගැනීම නිසා අලුත් මානයක් මෙන්ම දැක්මක් ද ආයතනයට එකතු වන්නට වුව ඉඩ තිබේ.

වෙන සංස්කෘතියකින් එන තැනැත්තෙකුට ආයතනය තුළ යම් අර්බුදයක් නිර්මාණය කිරීමේ හැකියාව ද තිබේ. ඒ ආයතනයේ ඇතැම් කටයුතු ප්‍රශ්න කිරීමෙනි. එවැනි අර්බුද තාවකාලික කැළඹීමක් ඇති කළේ වුව ද දැනට යටපත් කර ඇති දෑ උඩට ගැනීම නිසා කැළඹීම යහපත් එකක් වන්නට ද ඉඩ තිබේ. ඒ තුළ ආයතනයේ ඉන්නා අය පවා අලුතින් හිතන්නට පෙළඹෙන්නට පුලුවන.

එවැනි සාධනීය තත්වයක් බිහිවන්නේ ආයතනයේ නායකත්වයේ ස්වභාවය අනුව ය. නායකත්වය අලුත් අදහස්වලට කොතරම් ඉඩ සළසන්නේ ද අනුව ය.

එයින් අදහස් කරන්නේ නිවැරදි නායකත්වයක් යටතේ පිටතින් පැමිණෙන කෙනෙකුගෙන් වැඩි හා නව ආකාරයක දායකත්වයක් ලබා ගත හැකි බව ය.

එහෙත් නායකත්වයේ ඊට සූදානමක් නැත්නම් එය අර්බුදයකට පමණක් මග පාදනු ඇත්තේ ය. අවසන් ප්‍රතිඵලය නව සාමාජිකයා එක්කෝ ඉවත්වීම ය. නැතිනම් තවත් පැරණි සාමාජිකයෙකුගේ තත්වයට තමන් විසින්ම පහළ හෙලා ගැනීම ය. ඒ කොයිකෙනුත් අපේක්ෂක වෙනස සිදුවන්නේ නැත.

ඒ නිසා මෙයින් වඩාත් නිවැරදි වන්නේ කුමන උපායමාර්ගය ද යන්න නායකත්වය අනුව වෙනස් වෙයි. එමෙන්ම ආයතනයේ වර්ධන මට්ටම අනුව ද තවත් බොහෝ සාධක අනුව ද එය වෙනස් වනු ඇත. ඉදිරි සටහනකින් ඒවා ගැනත් කතා කරමු.

මේ සටහනින් කිසිලෙසකත් පත්වීම් සදහා බාහිරින් පමණක් සළකා බැලිය යුතුය යන්න අදහස් නොවේ. සමහර විට බාහිරින් පැමිණෙන්නේ කිසිදු තැනක වැඩි කලක් රැදිය නොහැකි හැම තැනම පැන පැන යන කෙනෙක් විය හැකි ය. ඇතුළතින්ම පත් කරන කෙනෙක් තරමට ආයතනය කෙරෙහි කැපවීමක් නැතිවීමේ ඉඩකඩ එවැන්නෙකු තුළ ඒ නිසාම තිබේ.

එය ද වෙනස් කළ හැක්කේ නායකයත්වයට ය. එහෙම පැන පැන යන කෙනෙක් පවා දක්ෂ නායකත්වයක් යටතේ දිගටම රැදෙන්නට ඉටා ගන්නට පුලුවන. කැප වීමකින් වැඩ කිරීමට පටන් ගැනීමට පුලුවන.

ප්‍රශ්නයට උත්තරය ඒ නිසා සරල නැත. ඍජු නැත. එය සාධක ගණනාවක් සළකා බැලීමෙන් කළ යුතු ය. මට කීමට අවශ්‍ය එයින් එක් උත්තරයක් ගෙන අනෙක නොසළකා නොහරින ලෙස ය. උත්තර දෙකක්ම ඇති බව සිහිපත් කරන ලෙස ය. ඇතුළතින් පමණක් නොව පිටින් ද බදවා ගැනීමේ ඉඩකඩ සොයන ලෙස ය.