වඳුරො මේ පැත්ත පළාතෙ කිසි දෙයක් ඉතිරි කරන්නෙ නෑ. පැපොල් ගස් වල කරටියත් කඩන් කනව. මහා නාස්තිකාර සත්තු ජාතියක්. පූසො ද? හරිම ආඩම්බර කාර සත්තු ජාතියක්? ගෑණු ද උන් නම් ඉතින්…. මෙහෙමයි. මේ විදිහට යම් කුලකයකට පොදු ගුණාංගයක් අලවන්න අපි බොහෝ විට ඉක්මන් වන්නෙමු. ඒ අපේ සිතට ඉක්මනින් නිගමන කරා එන්නට පහසු වීම සඳහා ය. ඉංග්‍රීසියෙන් stereotyping යනුවෙන් මෙය හැඳින්වේ. සත්තු සම්බන්ධයෙන් කෙසේ වෙතත් මිනිසුන් සම්බන්ධයෙන් මේ ක්‍රියාව අපට භූමරංගයක් වන අවස්ථා එමට ය. ඒ අප එක් කුලකයකට ගොනු කරන්නට හදන පිරිස තුළ ඉතා විශාල වෙනස් කම් තිබිය හැකි නිසා ය.
මේ සිතිවිලි ක්‍රියාවලිය අපට ලැබෙන්නේ පරිණාමයේ ප්‍රතිඵලයක් හැටියට ය. ජීවිතය එතරම් සංකිර්ණ නොවූ ඒ යුගයේ අටෝරාසියක් බෙදීම් තිබුණේ නැත. සත්තු හිටියේ දෙවර්ගයකි. අපට දඩයම් කර ගත හැකි අප ව දඩයම් කර ගත හැකි වශයෙනි. මිනිසුන් සම්බන්ධයෙන් වුව පැවතියේ සරල බෙදීමකි. ඒ පුද්ගලයා අපේ ගෝත්‍රිකයෙකු ද පිට එකක් ද යන්න ය. පිට එකකු නම් පෙරලා පහර දිය යුතු ය. අපේ නම් විශ්වාසය තැබිය හැකි ය.
ඒ කාලයේ ප්‍රධාන ධාරාවට පිටින් තිබූ හැම එකක් ම සැලකුණේ බැහැර කළ යුතු දේ හැටියට ය. වමත් කරුවන් පවා අඩම්තේට්ටම් වලට ලක් වූ යුගයක් තිබුණේ ය. සමලිංගිකත්වය වැනි දේ පවා දඩුවම් ලැබිය යුතු වරදක් බවට පත් කර තිබුනේ ය. ඒවා සැලකුණේ සාතන්ගේ සලකුණු වශයෙනි. අප ඒ යුග පසු කර ගෙන බොහෝ දුර පැමිණ තිබේ.
මේ විවිධත්වයන් බොහෝමයක් අද වන විට අප විසින් පිළි ගෙන තිබේ. ඒ නිසා ම වත්මන් ජීවිතය සංකීර්ණ ය. ඒ මදිවාට අපට ගනුදෙනු කිරීමට ලෝකයක් තිබේ. ඒ ලෝකය අපේ ගෝත්‍රයට හෝ ගමට වඩා වෙනස් ය. විවිධ ය. තවදුරටත් මේ කුලක ලක්ෂණ වලට කොටු වී ගනුදෙනු කිරීමට අපට නොහැකි ය. බෞද්ධයින් මෙසේ ය කීමට බැරි තරමට විවිධ බෞද්ධාගමිකයන් අපට මුණ ගැසෙන්නේ ය. විවිධ නිකාය ගුරුකුල පමණක් නොව විවිධ දේශයන්ගේ උරුමයන් කර තියා ගත් බෞද්ධයෝ අප අතර වෙති. ඔවුන්ගේ පුද සිරිත් ඇදහිලි විශ්වාස ඒ සියල්ල වෙනස් ය. හිතන පතන විදිහ ගනුදෙනු කරන විදිහ ලෝකය දකින විදිහ පමණක් නොව ආගම දකින විදිහ ද වෙනස් ය. ඔවුන් කෙසේ නම් මෙසේ යැයි කිව හැකි ද? ඔවුන් අතර ඇති වෙනස්කම් ඇතැම් විට ඔවුන් හා ක්‍රිස්තියානි අය අතර පවා නැති වන්නට පුළුවන. ඒ නිසා ම ඔහු බෞද්ධයෙකි, ඒ හේතුවෙන් ඔහු මෙවැන්නෙක් විය යුතු යැයි කියන්නට අපට බැරි ය. ඒ අර්ථයෙන් ම ඇය ගැහැණියකි, ඒ හේතුවෙන් ඇය මෙවැනි කෙනෙකු යැයි කියන්නට අපට බැරි ය.
පරිණාමයේ එක අවදියක අපේ ජීවිතය පහසු කළ මෙවලමක් මෙසේ අපේ වත්මන් ජීවිතය අවුල් කරන මෙවලමක් වී තිබේ. එහෙත් පරිණාමයෙන් අප ලද මේ උරුමය පහසුවෙන් වෙනස් කර ගන්නට අපට බැරි ය. එය එක්තරා හුරුවකි. පුරුද්දකි.
තව හේතුවක් වන්නේ මෙසේ අප හදා ගන්නා නියමයන් ඉක්මන් තීරණ ගැනීමේ දී අපට පහසුවක් ද සලසන නිසා ය. අනවශ්‍ය ලෙස ශක්තිය වැය නොකර තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලියට තිත තැබිය හැකි නිසා ය. එහෙත් ප්‍රශ්නය වන්නේ එසේ ගන්නා තීරණ බරපතළ පසු විපාක ජනිත කිරීම ය. ගැහැණිය මෙසේ යැයි අප දරණ කුලක ලක්ෂණ ඊට වඩා වෙනස් ගැහැණියක මුණ ගැසුනු විට අප අතරමං කරන නිසා ය. පිරිමියා මෙසේ යැයි අප දරණ කුලක ලක්ෂණ වෙනස් පිරිමියෙකු අපට මුණ ගස්වා අප ව අසරණ කිරීමට ස්වභාව ධර්මය ඉදිරිපත් වන නිසා ය. උදාහරණයක් ගෙන බලමු. සාමාන්‍ය ගැහුණු ආකර්ෂනය වන්නේ පිරිමින්ට ය. සාමාන්‍ය පිරිමි ආකර්ෂණය වන්නේ ගැහැණුන්ට ය. ඒත් සමලිංගික පිරිමියෙකු හෝ ගැහැණියක මුණ ගැසුනු වට අප ව වටයක් කරකවා අත හැරීමට ඔවුහු වග බලා ගනිති. බොහෝ මිනිසුන්ගේ හුරු අත දකුණ ය. ඒ නිසා ඒ අතට නොගසා අත තාවකාලිකව දුර්වල විය හැකි එන්නතක් වමතට ගැසුවොත් වමත් කාරයා අසරණ වන්නේ ය. අපට දොස් මුර ලැබෙන්නේ ය.
අප මේ කුලක ලක්ෂණ වලින් ලැබෙන වාසියට කොතරම් පුරුදු වී ඇද්දැයි කිවහොත් අපට කිසියම් පුද්ගලයෙකු මුණ ගැසුණු විට අප කැමති ඔහු විමසා ඒ තොරතුරු මත පදනම් ව ඔහුට ලේබලයක් ගැසීමට ය. එකක් නොව ඇතැම් විට කීපයක් ගැසීමට ය. සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයෙකු දුටු විට ඔබ අසරණ වන්නේ ඔහුට/ඇයට ලේබලයක් ඇලවීම දන්නා ශිල්පයෙන් අමාරු නිසා ය.
සමහර විට මිනිසුන් දරණ මත ඔවුන්ගේ ආගම හෝ ජාතිය සම්බන්ධයෙන් ද මෙවැනි ව්‍යාකූලතා වලට මිනිසුන්ට මුහුණ දීමට සිදු වේ. ඔහු/ඇය බෞද්ධයෙකු ද නිරාගමිකයෙකු ද? ඔහු ලිබරල් වාදියකෙු ද මාක්සවාදියෙකු ද? ඇය මුස්ලිම් ද සිංහල ද දෙමළ ද? මෙසේ ලේබල් අලවන්නේ ඔවුන් පුදන්නට ම නොවේ. ඔවුන් ගැන නිගමනය කරන්නට ය. ඔවුන්ගේ චර්යාව අර්ථ නිරූපනය කරන්නට ය. අවසානයේ කුලක ලක්ෂණ ඔවුන්ට අලවන්නට ය. පුද්ගලයා තමන් ඉන්නා කුලකයේ ලක්ෂණ අතික්‍රමණය කර ඇත්නම් මේ ව්‍යායාමය අප අතරමං කරන්නේ ය.
බුදුන් වහන්සේ නොහිටින්නට අංගුලිමාල ද මිනීමරුවෙකු ලෙස ලේබල් අලවා සමාජයෙන් බැහැර කළ යුතු එල්ලා මැරිය යුතු කෙනෙකු වන්නට ඉඩ තිබුණේ ය. ජේසුස් වහන්සේ නොහිටින්නට මග්දලේනා නම් ගැහැණිය ද පව්කාරියක ලෙස ලේබල් අලවා ගල් ගසා මරා දමන්නට ඉඩ තිබුණේ ය.
කළමනාකරුවෙකු මේ තත්වය අතික්‍රමණය කළ යුතු ය. ඔහු සිතිය යුත්තේ අතිවිශාල වෙනස් කම් වලින් යුතු මිනිසුන් අතර මේ පුද්ගලයා ද තවත් මිනිසෙකු බව ය. ඔහුව /ඇය ව කුලකයක සමාජිකයෙකු හැටියට නොව ස්වාධීන පුද්ගලයෙකු ලෙස සැලකිය යුතු බව ය. වෙනස් වන වෙනස් විය හැකි පුද්ගලයෙකු ලෙස ඔහු/ඇය දෙස බැලිය යුතු බව ය. කළමනාකරුවෙකු මිනිසුන්ට ලේබල් ඇලවීමට නොයා යුතු ය.
Management in Sinhala 