බල්ලාගේ වැඩේ බූරුවා විසින් නොකළ යුතු ය. අපේ ජනවහරේ එන මේ උපදේශය වත්මන් ලෝකය තුළ විශේෂයෙන් කළමනාකරණය සම්බන්ධයෙන් කොතෙක් දුරට අදාළ වන්නේ දැයි අප විසින් විමසිය යුතුව තිබේ.
අපේ ආයතන තුළ වැඩ කරන බොහෝ අය මේ උපදේශය හිස් මුදුණින් පිළිගන්නා අය ය. ඒ නිසා ම තමන්ගේ රාජකාරි ලයිස්තුවේ නැතිනම් ඒ වැඩයට අත ගසන්නේ නැත. රෝගියාගේ ට්‍රොලිය තල්ලු කිරීමේ රාජකාරිය පැවරුණු සාත්තු සේවකයෙක් සිටින බැවින් හෙද නිලධාරියෙක් හෝ වෛද්‍ය නිලධාරියෙක් ඊට අත ගසන්නේ නැත. සාමාන්‍ය තත්වයක් යටතේ එය නිවැරදි ය.
එහෙත් ජිවිතයත් මරණයත් අතර සටනක යෙදී සිටින රෝගියෙකු සිටින තැනක ද එවැන්නක් සිදු වන්නේ නම් තත්වය බරපතළ ය.
මුල් ඡයාරූපයේ දැක්වෙන්නේ තමන්ගේ රාජකාරියට අයිති වන්නේ පාරේ සුදු ඉර ඇඳීම පමණක් නිසා දර ඉත්ත ඉවත් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළ පින්තාරුකරුවෙකුගේ කතාව ය. මේ ඡයාරූපය දැක හිනැහෙන අප මීට සමාන කටයුතු අපේ කාර්යාල වල වැඩ බිම් වල අප ම කරන බව අමතක කරමු.
වැඩ බෙදා ගැනීම ඵලදායකත්වය ඇති කිරීම සඳහා අවශ්‍ය ය. වෛද්‍යවරයෙකුගේ කාලය ට්‍රොලියක් තල්ලු කිරීම සඳහා යෙදවීමේ තේරුමක් නැත. එහෙත් එය අවශ්‍ය වන්නේ හදිසි ලෙඩෙකුගේ දිවි බේරා ගැනීමට නම් එවැනි තැනක ට්‍රොලියක් තල්ලු කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කරන වෛද්‍යවරයෙකුගේ කාලය ද කිසි කමකට නැත.
බල්ලාගේ වැඩ බූරුවා කළ යුතු නැත. ඒ සාමාන්‍ය තත්වයන් යටතේ ය. එසේ නොමැති ව එය දේව නියමයක් සේ සළකා කටයුතු කරන්නට අපට අවසර නැත. රාජකාරි බෙදන ඉරි සැළකිය යුත්තේ මහාමාර්ගයක ඇති තනි ඉරි හැටියට නොවේ. කඩ ඉරි හැටියට ය. එසේ වුව ද මහාමාර්ගයේ තනි ඉර කිසි දු සැළකීමකින් තොරව කපන අපේ මිනිස්සු රාජකාරියේ කඩ ඉරි ද තනි ඉරි හැටියට සළකති. ඒ කබරගොයා ද තලගොයා වීමේ න්‍යාය අනුව ය.
දෙවැනි ඡයාරූපයෙන් දැක්වෙන්නේ තමන්ගේ වපසරියෙන් පිට පැන වැඩ කරන රථවාහන පොලීසියේ නිලධාරීන් පිරිසකි. ඔවුන් මේ යෙදී සිටින්නේ මහමග දෝරේ ගලමින් යන වැහි වතුර බැස නොයන්නේ ඇයි දැයි පිරික්සීමක ය. එය ඔවුන්ගේ රාජකාරිය නොවේ. එහෙත් ඒ ගැන නොසළකා රථවාහන හසුරුවන්නට බැරි ය. ඒ නිසා තම වැයික්කියෙන් පිට පැන වෙනත් රාජකාරියක යෙදීමට ඔවුනට සිදු ව තිබේ. ඔවුහු එය අනලස්ව සිදු කරමින් සිටිති.
ඒ එක් පැත්තකි. අනෙක් පැත්ත ඊටත් වඩා ප්‍රශ්න කාරී ය.
අවශ්‍ය තැන්වල දී නොකළ ද අනවශ්‍ය තැන්වලදී බල්ලාගේ වැඩ කරන්නට ඉදිරිපත් වන බූරුවන්ගෙන් ද අපේ ආයතන වලට අඩුවක් නැත.
පවරන ලද රාජකාරියක් කරන කෙනෙකුගේ වැඩ වලට අත පොවමින් ඔවුන්ට නිසි නිදහස නොදෙන සුපරීක්ෂකයන් කරන්නේ එවැනි වැඩකි. වැඩ අනුයුක්ත කිරීමේ නිසි කලාව ඔවුන් දන්නේ නැත. වැඩ අනුයුක්ත කිරීමේ දී අප කරන්නේ අපේක්ෂිත ඉලක්ක ලබා දීම ය. ඒ ඉලක්ක ලගා කර ගත් බව මණින නිර්ණායකයන් කවරේ දැයි කියා සිටීම ය. අවශ්‍ය සම්පත් ලබා දීම ය. අවශ්‍ය කුසලතා ලබා දීම ය. අවශ්‍ය දැනුම ලබා දීම ය. ඊට පසු අවශ්‍ය ම නම් ඒ සඳහා අනුගමනය කළ හැකි විකල්ප මාර්ග කීපයක් අනාවරණය කර දීම ය. ඊට පසු අවශ්‍ය නම් පසු විපරම් කරමින් ඉලක්ක කරා ළගා වේ දැයි අවධානයෙන් සිටීම ය. එතෙකුදු ඒ වැඩ කළ යුතු නිශ්චිත ආකාරයක් නිර්දේශ නොකිරීමට අප ප්‍රවේශම් විය යුතු ය. වැඩය බාර දුන් තැනැත්තාට එය කිරීමට අවශ්‍ය නිදහස අප ලබා දිය යුතු ය. ඔහුගේ හෝ ඇයගේ නිර්මාණශීලිත්වය පුබුදු කරන්නට තමන්ගේ ආරකට වැඩ කරන්නට ඉඩ හසර ලබා දිය යුතු ය. බොහෝ සුපරීක්ෂකයන්ට නොහැකි ඒක ය. වැඩ අනුයුක්ත කළ එකාට කීර්තිය ලැබෙන ඒ වැඩ පිළිවෙල වෙනුවට පස්සෙන් පන්නමින් තමන් සියල්ල කරන බව අගවන වැඩ ශෛලියක් ඔවුහු අනුගමනය කරති. බල්ලාට බාර දුන් වැඩේ බාර දුන් බූරුවාම විසින්ම කරන්නට හදන සෙයක් බලා සිටිනවුනට එවිට පෙනේ.
බොහෝ විට එයට හේතුව තමන් සුපරීක්ෂකයෙක් හැටියට උසස්වීමක් ලැබුවේ වුව ද සේවකයෙකුගේ මට්ටමෙන් මිදීමට ඔහුට නොහැකි ව තිබීම ය. ඒ සම්බන්ධයෙන් දොස් පැවරිය යුත්තේ එවැනි සුපරීක්ෂකයන්ට පමණක් නොවේ. එවැනි උසස්වීමක් ලබා දීමේ දී නව තනතුරට අවශ්‍ය දැක්ම ආකල්ප කුසලතා හා දැනුම ලබා දීමට අසමත් වන කළමනාකාරිත්වයට ය.
කොට්ඨාෂයක් බාර ව කටයුතු කළ ඉංජිනේරුවෙකු එම ආයතනයේම ප්‍රධානියා බවට පත් වුනු කල ද කරන්නේ කොට්ඨාෂ පාලනය නම් ආයතනයට දෙයියන්ගේ පිහිට ය. බොහෝ ආයතන වල අප දකින්නේ ම එවැනි නායකත්වයන් ය. තමන් දැරූ මුල් තනතුරෙන් එහාට පරිණත නොවූ මිනිසුන් නායකත්ව භූමිකා උසුලන ආයතනයන් ය.
රටක ජනාධීපති කෙනෙකු චිත්‍රපටි වාරණය කිරීමට යා යුතු නැත. ගමක් ගානේ ගොස් බෝක්කු හදන්නට නියෝග දිය යුතු නැත. අපරාධකරුවන් අල්ලන්නට පරීක්ෂණ කණ්ඩායම් අහවල් ගණනක් පත් කරන්න යැයි පොලීසියට උපදෙස් දෙන්නට යා යුතු නැත. ඔහු කළ යුත්තේ රටේ ඉදිරි ගමනට අවශ්‍ය මූලික වෙනස් කම් කවරේදැයි සොයා බැලීම ය. රටක් නිසි පරිදි ඉදිරියට යෑමට රටේ ප්‍රතිපත්ති කෙසේ සකස් විය යුතු දැයි සොයා බැලීම ය. ඒවා සඳහා නිසි යාන්ත්‍රණයන් සකස් කිරීම ය. එසේ සකස් කරන ලද ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය නෛතික හා ආයතනික කටයුතු සකස් කිරීම ය. මුලම්‍ය ම ය පහසුකම් ලබා දීම ය. එදිනෙදා වැඩ වෙනුවට දිගුකාලීන ගමන් මග ගැන අවධානයෙන් සිටීම ය. හදිසි වැඩ පස්සේ දුවනු වෙනුවට වැදගත් වැඩ පිරික්සීම ය.
රටක් සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව ආයතනයක් සම්බන්ධයෙන් ද මේ තත්වය අදාළ ය. අවශ්‍ය වනුයේ පහළම සේවකයන් පස්සෙන් පන්නනු වෙනුවට ඉහළ කළමනාකාරිත්වය හරහා ආයතනයේ පද්ධති හා යාන්ත්‍රණ හරහා ඔවුන් පාලනය කරන්නට කල්පනා කරන නායකයින් ය.
ඒ වෙනුවට අප අත් දැක ඇත්තේම ක්ෂුද්‍ර කළමනාකරණයේ යෙදෙන කුඩා කරුණු සොයමින් ලතවෙන නායකයන් ය. බල්ලාගේ වැඩේ කරන්නට යන උදවිය ය.
එක් පැත්තකින් රාමුවකට සීමා වන්නේ නැති තරමට නම්‍යශීලිත්වයත් අනෙත් පැත්තෙන් තමන්ගේ වපසරිය ගැන අවබෝධයෙන් ඉන් පිටතට විසි වන්නේ නැති ද්‍රෘඪ භාවයත් අපට අවශ්‍ය ව තිබේ. බල්ලාගේ වැඩේ නොකරන්නේ නමුත් අවශ්‍ය තන්හි ඒ සඳහා වුව ද සූදානම් මිනිසුන් අපට අවශ්‍ය ව තිබේ. බූරුවන් සිටිය ද එවන් හිතන මතන මිනිසුන්ගේ හිගයක් අපට තිබේ. ඒ සමහර විට ජන කතාවේ පරිදි බූරුවා තේරුම් ගැනීමට නොහැකි ජනතාවක් ඉන්නා නිසා ද විය හැකි ය.
එහෙත් මේ තත්වය අවබෝධ වන්නේ නම් එයින් මිදීමට අපහසු නැත. නායකයින් සිටින්නේ ජනතාව අනුගමනය කරන්නට නොවේ. ඔවුන් වෙනස් කරන්නට ය.
Management in Sinhala 